%0 Journal Article %T چالشهای فقهی مالکیت شهری، مبتنی بر ماده 38 قانون مدنی ایران %J جستارهای فقهی و اصولی %I دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه خراسان رضوی %Z 2476-7565 %A سنچولی, زینب %A کیخا, محمدرضا %D 2022 %\ 05/22/2022 %V 8 %N 1 %P 7-35 %! چالشهای فقهی مالکیت شهری، مبتنی بر ماده 38 قانون مدنی ایران %K مادۀ 38 قانون مدنی %K اختیارات مالک %K مقتضیات شهرنشینی %K اعماق زمین %K فضا و مالکیت شهری %R 10.22034/jrj.2022.62561.2378 %X طبق مادۀ 38 قانون مدنی که براساسِ قاعدۀ «الناسُ مسلطونَ علی اموالِهم» و قاعدۀ «مَن ملک ارضاً ملک الهواء إلی عنان السماء و القرار إلی تخوم الارض» تدوین یافته‌است، مالکْ حق هرگونه تصرفی را در ملک خود دارد و تسلط بر اعماق زمین و فضا نیز به تبعیت تسلط بر ملک برای او حاصل می‌شود. اما امروزه در گذر زمان و در سایۀ پیشرفت‌های علمی و مقتضیات شهرنشینی، سخن‌ گفتن از اطلاق حق مالکیت، در عمل با چالش‌هایی مواجه است. این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته‌است، الزامات و چالش‌های وارد بر مالکیت شهری را بررسی می‌کند و این نتیجه حاصل می‌شود که تحت تأثیر مقتضیات زمان و مکان و لزوم پاسخگویی به نیازهای روزافزون جامعه به‌نظر می‌رسد اطلاق مادۀ «38» قانون مدنی با توجه به حرمت اضرار به دیگران و رعایت مصلحت عمومی، باید محدود شود. بنابراین یک شهروند بدون کسب مجوزهای لازم از سازمان‌های مرتبط، حق برخی تصرفات را در ملک خود نخواهد داشت. علاوه بر این، بخش پایانی این ماده نیز با توجه به قوانین متعددِ محدودکننده در اختیارات مالک، اقتضای استثنای اکثر را دارد که ازنظرِ قواعد علم اصولْ قبیح است. بنابراین این ماده نیازمند بازنگری و تحول خواهد بود.  %U http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_72487_342aed25760397f852b6a298184f7f9f.pdf