A study of the innovative rule of researcher Naeini in relying on the general in doubts of validity by applying it to the principle of caution in Faruj.

Document Type : Research (Fast Track Review)

Author

Researcher of the Department of Medical Jurisprudence of the Jurisprudence Center of the Athar Imams (AS)

10.22034/jrj.2025.71625.2973

Abstract

With the advancement of new methods of artificial insemination and its prevalence in contemporary times, its Sharia ruling has been discussed and exchanged. One of the most important documents of the prohibitions is the principle of precaution, which has been considered as a reference for marriage since ancient times. In the approximation of the principle of precaution in Foruj, apart from verses and narrations, one of the evidences that can be documented is a rule that researcher Na'ini invented in some forms of relying on the general in cases of doubts about the validity and has applied it in cases of jurisprudential branches.

In this article, which was conducted in the style of library research, after explaining and explaining this rule and the applicable jurisprudential documents and branches, its criticisms are expressed and examined and finally it is concluded that the said rule does not have reliable evidence and documentation, and the claim of customary association in this regard cannot be proven either. The result of this rule, although the result of relying on the general in cases of doubts about the validity and the rule of necessity and prevention, is not the same as the two and is different! As a result, this rule cannot be a document on the precautionary principle in foruj.

Keywords

Main Subjects

Article Title [العربیة]

دراسة القاعدة المُبتَکرة للمحقّق النائینی (ره) فی التمسّک بالعام عند الشبهات المصداقیة، مع تطبیقها على أصل الاحتیاط فی الفروج

Abstract [العربیة]

فی ظلّ تطوّر الأسالیب الجدیدة للتلقیح الصناعی وانتشارها فی الفترة المعاصرة، خضع حکمها الشرعی للبحث والمناقشة. ومن أبرز أدلة المانعین هو أصل الاحتیاط الذی کان یُعتبر منذ القدم مرجعاً فی باب النکاح. ولإثبات أصل الاحتیاط فی باب الفروج، یمکن الاستناد، بالإضافة إلى الآیات والروایات، إلى قاعدة ابتکرها المحقّق النائینی (ره) بشأن التمسّک بالعام فی موارد الشبهات المصداقیة، والتی قام بتطبیقها فی بعض الفروع الفقهیة.
فی هذا البحث، الذی أُجری بأسلوب التحقیق المکتبی، تم أولاً بیان هذه القاعدة، وإیضاح مستنداتها، وذکر فروعها الفقهیة القابلة للتطبیق علیها، ثم تمّ عرض ومناقشة الإشکالات الموجهة إلیها. وقد خلصت النتائج إلى أن القاعدة المذکورة لا تملک دلیلاً أو مستنداً یُعتدّ به، بل إنّ ادعاء الملازمة العرفیة بشأنها أیضاً غیر قابل للإثبات. وعلى الرغم من أن نتیجة هذه القاعدة تتوافق مع نتیجة قاعدة التمسک بالعام فی الشبهة المصداقیة وقاعدة المقتضی والمانع، إلا أنها لیست هی عینهما، بل تختلف عنهما. وعلیه، لا یمکن لهذه القاعدة أن تکون مستنداً لأصل الاحتیاط فی الفروج.

Keywords [العربیة]

  • أصل الاحتیاط فی الفروج
  • التمسّک بالعام فی الشبهة المصداقیة
  • قاعدة المقتضی والمانع
  • التمسّک بالعام فی الموارد المشکوکة

Full Text

در دست اقدام ....

References

* قرآن کریم
آخوند خراسانی، محمد کاظم. (1409ق). کفایه الاصول. قم: آل البیت:.
آشتیانی، میرزا محمدحسن. (1429ق). بحرالفوائد فی شرح الفرائد. بیروت: موسسه التاریخ العربی.
آملی، محمدتقی. (1380ق). مصباح الهدی فی شرح العروه الوثقی. تهران: مولف.
انصاری، شیخ مرتضی. (1428ق). فرائد الاصول. چاپ هفتم، قم: مجمع الفکر.
بحرانی، شیخ یوسف. (1405ق). الحدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
بهبهانی، سید علی. (1405ق). الفوائد العلیه-القواعد الکلیه. چاپ دوم، اهواز: کتابخانه دارالعلم.
تونی، ملاعبدالله. (1415ق). الوافیه فی اصول الفقه. چاپ دوم، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
حر عاملی، محمد بن حسن. (1409ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: موسسه ال البیت:.
حکیم، سید محسن. (1408ق). حقائق الاصول. چاپ پنجم، قم:کتاب فروشی بصیرتی.
حکیم، سیدمحسن. (1416ق). مستمسک العروه الوثقی. قم: دارالتفسیر.
حکیم، محمدسعید. (1428ق). الکافی فی اصول الفقه. بیروت: دارالهلال.
حکیم، محمدسعید. (1414ق). المحکم فی اصول الفقه. قم: موسسه المنار.
حلی، حسین. (1432ق). اصول الفقه. قم: مکتبه الفقه و الاصول المختصه.
خمینی، روح الله الموسوی. (1415ق). انوارالهدایه فی التعلیق علی الکفایه. چاپ دوم، تهران: موسسه تنظیم و نشر اثار امام خمینی.
خمینی، روح الله الموسوی. (1424ق). توضیح المسائل (محشی). چاپ هشتم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
خمینی، سیدمصطفی. (1418ق). دروس الاعلام و نقدها. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خوئی، ابوالقاسم الموسوی. (1422ق). مصباح الاصول. قم: موسسه احیاء آثار الامام الخوئی.
خوئی، ابوالقاسم الموسوی. (1422ق). مصباح الاصول-مباحث الالفاظ. قم: مکتبه الداوری.
خوئی، ابوالقاسم الموسوی. (1418ق). موسوعه الامام الخوئی. قم: موسسه احیاء آثار الامام الخوئی.
خوئی، ابوالقاسم الموسوی. (1428ق). غایه المامول، تقریرات به قلم محمدتقی جواهری. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
خوئی، ابوالقاسم الموسوی. (1417ق). الهدایه فی الاصول، تقریرات به قلم حسن صافی اصفهانی. قم: موسسه صاحب الامر(عج).
روحانی، سید محمد. (1413ق). منتقی الاصول. قم: دفتر آیت الله روحانی.
سیستانی، محمدرضا. (1428ق). وسائل الانجاب الصناعیه. چاپ دوم، بیروت: دارالمورخ العربی.
سیستانی، محمدرضا. (1444ق). بحوث فی احکام صلاه المسافر، مقرر: الشیخ علی البهادلی. قم: دارالکتاب الحکیم.
شاهرودی، محمودالحسینی. (1385). نتائج الافکار فی الاصول، تقریرات به قلم محمد جعفر جزائری مروج. قم: آل المرتضی.
عاملی، محمدبن مکی (شهید ثانی). (1414ق). غایه المراد فی شرح نکت الارشاد. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
عاملی، شیخ زین الدین (شهید ثانی). (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
عاملی، شیخ زین الدین (شهید ثانی). (1410ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (محشی -کلانتر). قم: کتابفروشی داوری.
عاملی، شیخ زین الدین (شهید ثانی). (1416ق). تمهید القواعد. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
شهیدی پور، محمدتقی. (بی­تا). ابحاث اصولیه-مباحث الحجج. بی­جا: بی­نا.
صدر، محمدباقر. (1417ق). بحوث فی علم الاصول. چاپ سوم، قم: موسسه دائره المعارف فقه اسلامی.
صنقور، محمد. (1428ق). المعجم الاصولی. قم: منشورات الطیار.
طهرانی نجفی، هادی. (1320). محجه العلماء. تهران: بی­نا.
عراقی، آقا ضیاءالدین. (1414ق). رساله فی استصحاب العدم الازلی. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
حلی، حسن بن یوسف (علامه حلی). (1388ق). تذکره الفقهاء (الطبعه القدیمه). قم: موسسه ال البیت:.
فاضل لنکرانی، محمدجواد. (1387). بررسی فقهی - حقوقی تلقیح مصنوعی. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار:.
فاضل اصفهانی، شیخ بهاء الدین. (1416ق).کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حلی، محمد بن حسن (فخرالمحققین). (1387ق). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: اسماعیلیان.
قائینی، محمد. (1424ق). المبسوط فی فقه المسائل المعاصره-المسائل الطبیه. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار:.
اردبیلی، احمد بن محمد (مقدس اردبیلی). (1403ق). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
کرکی، علی بن حسین (محقق ثانی). (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. چاپ دوم، قم: موسسه آل البیت:.
مرتضوی، محسن. (1398). تلقیح مصنوعی در آئینه فقه. قم: موسسه بوستان کتاب.
نائینی، محمد حسین. (1376). فوائد الاصول. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
نائینی، محمد حسین. (1352). اجود التقریرات، تقریرات به قلم سیدابوالقاسم خوئی. قم: مطبعه العرفان.
نائینی، محمدحسین. (1439ق). وسیله النجاه، تصحیح جعفر نائینی. قم: دارالتفسیر.
نائینی، محمدحسین. (1418ق). رساله الصلاه فی مشکوک. قم: موسسه ال البیت:.
نجفی، محمد حسن. (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. چاپ هفتم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
یزدی، محمد کاظم. (1409ق). العروه الوثقی. چاپ دوم، بیروت: موسسه الاعلمی.
یزدی، محمد کاظم. (1419ق). العروه الوثقی (المحشی). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
یزدی، محمدکاظم. (1437ق). العروه الوثقی و التعلیقات علیها. قم: موسسه السبطین.
Journal of Islamic Law and Jurisprudence
Volume 11, Issue 3 - Serial Number 40
Farakhan
November 2025
Pages 1-1

Files

Share

How to cite

Statistics