جستاری در ملاک حرمت فروش سلاح به مخالفان مذهبی

نوع مقاله : پژوهشی (داوری عادی)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد تمام گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بخش قابل توجهی از گزاره­ های موجود در ابواب مختلف فقه شیعی مبیّن وظیفه عملی مکلفان نسبت به مخالفان مذهبی است. فروش سلاح به اهل سنت به عنوان گروه عمده مخالفان مذهبی شیعه امامیه یکی از این گزاره­ های فقهی است که در ضمن بحث مکاسب محرمه و حرمت فروش سلاح به دشمنان دین بیان شده است. مشهور فقهای امامیه ضمن سرایت دادن مفهوم لغوی اعداء دین به اهل سنت، فروش سلاح به آن ها را در صورت تحقق یک سلسله شرایط خاص نامشروع و در مواردی مشروع دانسته­ اند.
در این جستار تلاش شده است در پی طرح موارد مشروعیت و عدم مشروعیت فروش سلاح به اهل سنت در آرای فقهی، ملاک و مناط حرمت مسئله مورد اشاره واکاوی شود. نتیجه بررسی­ ها نشان می­ دهد مخالف بودن عقاید اهل سنت با شیعه در حرمت فروش سلاح به آنان تأثیری ندارد و مناط حرمت، هنگام دشمنی­ ورزی، درگیری و اقدام مخالفان به جنگ با شیعیان است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Criterion Laid out for Weapon Deal Prohibition with the Religious Opponents

نویسندگان [English]

  • Sayyed Mahdi MarviyanHosseiani 1
  • mohammadTaqi Fakhlaee 2
  • Akbar AhmadPoor 3
1 ferdowsi um
2 ferdowsi Um
3 ferdowsi Um
چکیده [English]

A considerable portion of the available propositions on the different chapters of Shī‘a Jurisprudence has assigned the bounds' practical duties toward the religious opponents. Selling weapons to Sunnīs who are considered as a large group of Imāmī Shī‘a opponents is among the jurisprudential propositions which has been discussed under unlawful trades. Selling weapons to the foes of religion is considered unlawful and forbidden. Attributing the literal concept of "Foes of Religion" to Sunnīs, most of Imāmī Jurists have considered selling weapons to them forbidden and unlawful, given some special circumstance fulfilled.  As mentioned under the lawfulness and unlawfulness of selling weapons to Sunnīs in jurisprudential precepts, this research attempts to analyze the laid out criterion for the unlawfulness of this issue. The results of the analyses proved that the opposing ideology of Sunnis to Shia has nothing to do with the unlawfulness of selling weapons to them and the unlawfulness criterion matters in the time of hostility, clashes, and the rebellions' action to initiate a war against Shī‘a.

کلیدواژه‌ها [English]

  • unlawful deals
  • weapon selling
  • religion's foes
  • religious opponents
  • Sunnīs

عنوان مقاله [العربیة]

بحث ملاک حرمة بیع السلاح للمخالفین

چکیده [العربیة]

الخلاصة

إنّ طائفة مهمّة من المسائل الموجودة فی الأبواب المختلفة للفقه الشیعی توضّح الفرض العملی للمکلّفین إتّجاه المخالفین. و یعتبر بیع السلاح لأهل السنّة – و هم الفریق الأساسی المخالف للشیعة الإمامیة- من هذه المسائل الفقهیة التی ذکرت فی بحث المکاسب المحرّمة و حرمة بیع السلاح لأعداء الدین. و یری فقهاء الإمامیة علی المشهور– فی نطاق سرایة المعنی اللغوی لأعداء الدین إلی أهل السنّة –أنّ بیع السلاح لهم غیرجائز و فی موارد جائز، و ذلک عند توفّر بعض الشروط.

و تناول هذا المقال بالبحث و التحقیق ملاک و حرمة بیع السلاح لأهل السنّة خلال عرض موارد جواز بیعه و عدم جوازه وفقاً للآراء الفقهیة. و تدلّ نتائج البحث علی أنّ مخالفة عقائد أهل السنّة للشیعة لا أثر لها فی حرمة بیع السلاح لهم، و ملاک الحرمة هو حین عداء المخالفین للشیعة و مجابهتهم و محاربتهم.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • المکاسب المحرّمة
  • بیع السلاح
  • أعداء الدین
  • المخالفون
  • أهل السنّة

به فایل PDF مراجعه فرمایید.

  1. قرآن کریم
  2. آبی، فاضل. (1417). کشف الرموز فی شرح مختصر النافع. چ‌سوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  3. اردبیلی، محمدبن‌احمد. (1403). مجمع الفائدة و البرهان. چ‌اول. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  4. اصفهانی، سیدابوالحسن. (1380). وسیلة النجاة. تعلیق: سیدروح‌الله خمینی(ره). چ‌اول. قم: مؤسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی(ره).
  5. انصاری، مرتضی. (1415). کتاب المکاسب. چ‌اول. قم: کنگره بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
  6. بحرانی، یوسف‌بن‌احمد. (1405). الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة. تحقیق: محمدتقی ایروانی، سیدعبد‌الرزاق مقرم. چ‌اول. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  7. تبریزی، میرزا جواد. (1416). ارشاد الطالب الی التعلیق علی المکاسب. چ‌سوم. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  8. حرانی، حسن‌بن‌شعبه. (1404). تحف العقول. قم: انتشارات جامعه مدرسین.
  9. حر عاملی، محمدبن‌حسن. (1409). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. چ‌اول. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع).
  10. حلی، ابن‌ادریس. (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم چ‌دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  11. حلی، یحیی‌بن‌سعید. (1405). الجامع للشرائع. چ‌اول. قم: مؤسسه سیدالشهدا العلمیه.
  12. خمینی، سیدروح‌الله. (1415). المکاسب المحرمة. چ‌اول. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  13. ـــــــــــــــــــــ (بی‌تا) (الف). تحریر الوسیلة. قم: مؤسسه دارالعلم.
  14. خمینی، سید‌مصطفی. (بی‌تا) (ب). مستند تحریر الوسیلة. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  15. خویی، سیدابوالقاسم. (بی‌تا). مصباح الفقاهة (المکاسب). تقریر: محمدعلی توحیدی. بی‌جا: بی‌نا.
  16. سلار دیلمی، حمزه‌بن‌عبدالعزیز. (1404). المراسم العلویة و الاحکام النبویة فی الفقه الامامی. چ‌اول. قم: منشورات الحرمین.
  17.  شهید اول، محمدبن‌مکی. (1417). الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة. چ‌دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  18.  شهید ثانی، زین‌الدین‌بن‌علی. (1414). حاشیة الارشاد. چ‌اول. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  19.  صدوق، محمدبن‌علی‌بن‌بابویه. (1413). من لا یحضره الفقیه. چ‌دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  20. 20. طباطبایی، سیدعلی. (1418). ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل. تحقیق: محمد بهره‌مند، محسن قدیری، کریم انصاری، علی مروارید. چ‌اول. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
  21. 21. طباطبایی، سیدمحمد مجاهد. (بی‌تا). المناهل. بی‌جا: بی‌نا.
  22. 22. طوسی، محمدبن‌حسن. (بی‌تا). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. بیروت: دارالکتاب العربی.
  23. 23. طوسی، محمدبن‌حسن. (1407). تهذیب الاحکام. چ‌چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
  24. 24. علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف‌بن‌مطهر. (بی‌تا) (الف). تذکرة الفقها. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
  25. 25. علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف‌بن‌مطهر. (بی‌تا) (ب). تحریر الاحکام الشرعیة علی مذهب الامامیة. بی‌جا: بی‌نا.
  26. 26. علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف‌بن‌مطهر. (1412). منتهی المطلب فی تحقیق المذهب. چ‌اول. مشهد: مجمع البحوث الاسلامیة.
  27. 27. کلینی، محمدبن‌یعقوب. (1407). الکافی. چ‌چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
  28. 28. گلپایگانی، سیدمحمدرضا. (1413). هدایة العباد. تحقیق: علی ثابتی همدانی، علی نیری همدانی. چ‌اول. قم: دارالقرآن الکریم.
  29. 29. محقق حلی، جعفربن‌حسن. (1408). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. چ‌دوم. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  30. 30. محقق کرکی، علی‌بن‌حسین. (1414). جامع المقاصد فی شرح القواعد. چ‌دوم. قم: مؤسسه آل البیت(ع).
  31. 31. مفید، محمدبن‌محمدبن‌نعمان. (1413). المقنعة. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
  32. 32. نایینی، محمدحسین. (1413). المکاسب و البیع. چ‌اول. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  33. 33. نجفی، محمدحسن. (بی‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تحقیق و تصحیح: عباس قوچانی. چ‌هفتم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  34. 34. نراقی، احمد‌بن‌محمد. (1415). مستند الشیعة فی احکام الشریعة. چ‌اول. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع).
  35. یزدی، سیدمحمدکاظم. (بی‌تا). حاشیة المکاسب. بی‌جا: بی‌نا.