بازشناسی تحلیل کارکردی در فقه کیفری امامیه

نوع مقاله : پژوهشی (داوری عادی)

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه قم

10.22034/jrj.2024.77244

چکیده

از جمله مباحث مهم در نگرش فقهی به مجازات‌ها توجه به کارکردها آثار و پیامدهای آن‌هاست. این مسأله که تا چه حد در تجویز یا عدم تجویز استفاده از یک کیفر می‌توان به امور یاد شده تمسک نمود از مسایلی است که به ویژه از منظر فقه جزایی حکومتی جای بررسی دارد. مقاله حاضر می‌کوشد با روشی توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع شرعی و با تمسک به گزاره‌های موجود در آثار فقیهان نگرشی کلان به این مهم داشته باشد. یافته‌های تحقیق بیانگر این است که افزون بر صراحت یا ظهوری که در ادله شرعی نسبت به کارکردهای مجازات به طور عام وجود دارد، فقیهان اسلامی به صراحت در نقد و بررسی مجازات‌ها از تحلیل کارکردی بهره جسته‌اند. با این وجود تلقی فقیهان نسبت به هدف از حدود و تعزیرات، توانسته است، کم و بیش، به کارکردگرایی در مجازات‌های تعزیری بیانجامد. اما تأثیر چندانی بر مجازات‌های حدی نداشته است. همچنین فقیهان به آثار جانبی منفی مجازات‌های حدی و تعزیری توجه شایانی داشته‌اند. حتی گاهی به دلیل این آثار منفی بر فرد یا جامعه، فتوا به ممنوعیت اجرای حد یا تأخیر آن داده‌اند. در هر حال، فقه اسلامی ظرفیت‌های بسیاری برای توجه به کارکردگرایی کیفر دارد اما آنچنانکه بایسته است این مهم مورد توجه و پژوهش قرار نگرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Recognition of Functionalism in Imamiyya Criminal Jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Mohammad Morvarid 1
  • Mohammadali Hajidehabadi 2
1 PHD student
2 Department of criminal law and criminology University of Qom

کلیدواژه‌ها [English]

  • functionalism
  • Criminal jurisprudence
  • punishment
  • Hodood
  • Taazirat
  • Effects of punishment
جستارهای فقهی و اصولی
دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 36
مقالات علمی پژوهشی
مهر 1403
صفحه 1-1

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار