بازخوانی انتقادی دیدگاه محقق خراسانی(ره) در تجری با تکیه بر نظرات حضرت امام خمینی(ره)

نوع مقاله : پژوهشی (داوری عادی)

نویسندگان

1 دانشیار رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه ایلام (نویسنده مسئول)

2 استادیار رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران

3 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران

چکیده

تجرّی به معنای مخالفت کردن با حجّت شرعی یا عقلی است بدون آنکه مخالفتی با واقع شده باشد. این مسأله از مقولاتی است که بسته به نوع نگاه به آن دارای ماهیت متفاوت می­شود؛ اما چون در دانش اصول فقه به آن پرداخته می­شود، در حکم آن میان اصولیان اختلاف نظر وجود دارد. در این میان محقّق خراسانی قائل به حرمت آن و استحقاق عقاب برای فردی است که این کار را انجام می ­دهد. وی برای اثبات نظر خود به موارد و ادله ­ای چند اشاره نموده و به مباحث دخیل در این بحث مانند عدم اختیاری بودن فعل متجرّی، بررسی اختیاری بودن مقوله اراده یا عدم آن و بررسی قرب و بعد انسان نسبت به ساحت مولا اشاره می ­کند. در مقابل این دیدگاه، امام خمینی با بررسی دقیق ماهیت تجرّی، قائل به عدم حرمت و عدم استحقاق عذاب نسبت به متجرّی است و با این ملاک به نقد دیدگاه ­های محقّق خراسانی پرداخته است. در این نوشتار که به شیوه توصیفی تحلیلی صورت گرفته، ضمن پذیرش فقهی بودن ماهیت تجرّی، صحّت و دقّت نظر امام خمینی در موارد مورع نزاع مورد تأیید قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Extent of Affect and Susceptibility of the Special Status of Siamese Twins in Islamic Lex talionis Punishment

نویسندگان [English]

  • Taher Alimohammadi 1
  • Mohammad mehdi Zarei 2
  • Hamzeh Nazarpour 3
1 Associate Professor at Ilam University
2 Assistant Professor at Mazandaran University
3 Ph.D. student of jurisprudence and the basics of Islamic law of Mazandaran University
چکیده [English]

Murder or injury to the peoples’ physical entirety is considered among crimes which have been attracted the attention of human lawmakers, and consequently, the most severe punishments have been leveled against such crimes. The Islamic lawmaker has considered lex talionis as the penalty for murder. Such a crime punishment turns to be so complicated in cases it is associated with people with special physical conditions such as Siamese Twins which needs to be investigated. The findings of this paper report that Siamese Twins reflect either independent or joint personalities. Thus, this issue is effective in the related sentences passed for them. Regarding the murder sentence, if one of the twines commits murder, due to the death of the other because of the lex talionis, this sentence would be cancelled, otherwise one of them could be separated from the other, and if the twins are intentionally murdered, due to the multiplicity of crimes, punishments are also multiplied. However, if one of the twins is killed intentionally and the other dies consequently, regarding to the first one, the murderer is sentenced to lex talionis and with respect to the other, given the murder is intentional or unintentional, the related sentence is passed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Siamese Twins
  • intentional murder
  • lex talionis
  • multiplicity
  • unity