ارزیابی تحلیلی دیدگاه «مصونیت کیفری (حدود) مجرمان پناهنده به مشاهد مشرفه»

امیری, مصطفی; امامی, محمد; قاسمی, محمد حسن; وطن دوست, محمد علی

doi:10.22034/jrj.2023.65592.2593

ارزیابی تحلیلی دیدگاه «مصونیت کیفری (حدود) مجرمان پناهنده به مشاهد مشرفه»

نوع مقاله : پژوهشی (داوری سریع)

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان

² دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

³ استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه مشهد- مشهد ؛ ایران

⁴ استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد و استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان

10.22034/jrj.2023.65592.2593

چکیده

بر اساس دیدگاه مشهور فقها، مجرمی که در خارج از حرم مکی دچار خطا شده سپس به این مکان مقدس پناهنده ‌شود، مشمول رأفت اسلامی قرار می‌گیرد و تا زمانیکه در حرم ساکن است، از مجازات مصونیت می‌یابد؛ اکنون این پرسش مهم رخ می‌نماید که آیا می‌توان حکم «مصونیت کیفری مجرمان ساکن حرم» را به مشاهد مشرفه نیز سرایت داد یا خیر؟ در پاسخ به آن، برخی از فقها مشاهد مشرفه را همانند حرم می‌دانند و بر اثبات ادعای خود چهار دلیل ذکر می‌کنند ولی گروهی دیگر الحاق مشاهد مشرفه به حرم را نمی‌پذیرند و در این‌باره به «نبود دلیل خاص» و نیز «تمسک به اصل» استناد می‌نمایند. در جستار حاضر به شیوه توصیفی–تحلیلی و با رویکردی انتقادی، دیدگاه گروه دوم تقویت می‌شود و دیدگاه گروه نخست مورد ارزیابی و نقد قرار می‌گیرد. از همین‌رو در پایان این نتیجه به دست آمده است که دیدگاه گروه دوم (عدم الحاق) صحیح است ولی اگر مصونیت مجرمان پناهنده به حرم، بر اساس امنیت حرم باشد؛ چنان که نصوص دینی بر این امر تصریح دارند، به دلیل وجود نص خاص در مورد امنیت حرم امام حسین (ع)، از بین مشاهد مشرفه، تنها این حرم مقدس را می‌توان به حرم مکی ملحق نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]