صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
جستارهای فقهی و اصولی (علمی پژوهشی)
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 5 (1398)
دوره دوره 4 (1397)
دوره دوره 3 (1396)
دوره دوره 2 (1395)
دوره دوره 1 (1394)
محمدی, رضا, عندلیبی, علی, شمس ناتری, محمدابراهیم. (1398). بررسی فقهی برخی ادله شورای نگهبان در رد معاهدات استرداد مجرمان میان ایران وسایر دولت ها. جستارهای فقهی و اصولی (علمی پژوهشی), 5(1), 89-115. doi: 10.22081/jrj.2019.52152.1536
رضا محمدی; علی عندلیبی; محمدابراهیم شمس ناتری. "بررسی فقهی برخی ادله شورای نگهبان در رد معاهدات استرداد مجرمان میان ایران وسایر دولت ها". جستارهای فقهی و اصولی (علمی پژوهشی), 5, 1, 1398, 89-115. doi: 10.22081/jrj.2019.52152.1536
محمدی, رضا, عندلیبی, علی, شمس ناتری, محمدابراهیم. (1398). 'بررسی فقهی برخی ادله شورای نگهبان در رد معاهدات استرداد مجرمان میان ایران وسایر دولت ها', جستارهای فقهی و اصولی (علمی پژوهشی), 5(1), pp. 89-115. doi: 10.22081/jrj.2019.52152.1536
محمدی, رضا, عندلیبی, علی, شمس ناتری, محمدابراهیم. بررسی فقهی برخی ادله شورای نگهبان در رد معاهدات استرداد مجرمان میان ایران وسایر دولت ها. جستارهای فقهی و اصولی (علمی پژوهشی), 1398; 5(1): 89-115. doi: 10.22081/jrj.2019.52152.1536

بررسی فقهی برخی ادله شورای نگهبان در رد معاهدات استرداد مجرمان میان ایران وسایر دولت ها

مقاله 5، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 14، بهار 1398، صفحه 89-115  XML اصل مقاله (330.03 K)
نوع مقاله: پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jrj.2019.52152.1536
نویسندگان
رضا محمدی email 1؛ علی عندلیبی2؛ محمدابراهیم شمس ناتری3
1استادیار گروه حقوق مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی قم
2مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و استادیار جامعه المصطفی العالمیه
3دانشیار دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران
تاریخ دریافت: 26 شهریور 1397،  تاریخ بازنگری: 04 بهمن 1397،  تاریخ پذیرش: 09 اسفند 1397 
چکیده
بررسی مستندات شورای نگهبان در خلاف شرع اعلام کردن برخی معاهدات می­ تواند در سیر مطالعات فقهی تأثیر شگرفی ایجاد نماید. مسئله استرداد مجرمان یکی از مواردی است که اکثر معاهدات مربوط به آن از سوی شورای نگهبان خلاف شرع اعلام شده است. این مسئله از چهار زاویه مُجرم، جرم و دو کشور طرف استرداد، ظرفیت بررسی را دارد و با عنایت به انواع هر یک از زوایای فوق مانند جنسیت، تابعیت، سن، ملیت، دین و مذهب مجرم؛ جرایم حدّی و غیرحدّی، جرایم سیاسی، نظامی، عادی؛ وضعیت جرم­ انگاری در دو کشور طرف استرداد؛ اسلامی و غیراسلامی بودن کشورهای طرف استرداد و با در نظر گرفتن اَعمال مختلفی که در استرداد مجرمان صورت می­ گیرد، فروع این بحث از دید فقهی متعدّد و مختلف است. یکی از فروعی که در مستندات فقهی شورای نگهبان به­ عنوان مانع انعقادِ قراردادِ استردادِ مجرمان، تکرار شده، مسئله «تحویل مسلمان به کشورهای دیگر» است. در این تحقیق به بررسی این مسئله و ادلّه فقهی آن به غیر از قاعده نفی سبیل، حرمت تأیید قوه قضائیه کفار و همچنین قاعده حرمت اعانه بر إثم و استدلال به صلح حدیبیه برای اثباتِ جوازِ استرداد، پرداخته شده است.
کلیدواژه‌ها
استرداد مجرمان؛ تحویل مسلمان؛ همکاری قضایی؛ ادلّه فقهی استرداد مجرمان
موضوعات
فقه سیاسی؛ فقه سیاست و حکومت
عنوان مقاله [English]
A Jurisprudential Investigation of Iranian Guardian Council's Selected Reasons in Rejecting Extradition Treaties between Iran's Government and other Ones
نویسندگان [English]
Reza Mohammadi1؛ Ali Andalibi2؛ Mohammad Ibrahim Shams nateri3
1Member of faculty member of Imam Khomeini Research Institute / Qom / Iran
2Howzeh
3Pardis Un
چکیده [English]
Investigating the reasons and documentations of the Guardians Council in declaring some ratification against the shariah rules could wield remarkable influences in jurisprudential studies. The issue of extradition is among the ones whose related treaties have been declared against shariah rules by the Guardians Council. The different branches and subsidiaries of extradition and the Guardian Council's jurisprudential documentations such as "submission of a Muslim criminal to other countries under the issue of extradition" should be assessed and analyzed and its principles and sources should be studied. Having examined and analyzed the Council's Guardian documentations and argumentations in rejecting the ratifications of criminal extradition and jurisprudential reasoning regarding the primary ruling of a Muslim criminal extradition to Islamic and non-Islamic countries (except that of Nafyi Sabil), the researcher has highlighted that to sign contract of criminal extradition with non-Islamic countries could be considered as problematic given it is required to submit a Muslim criminal to infidels for execution or trial by the virtue of some primary jurisprudential rules such as the reasons for illegality of confirming infidel's judiciary system and the principle of "hormat I'aneh bar ithm". Thus, referring to Hodaybiyah Peace Treaty is not true for proving the permissibility of extradition.
کلیدواژه‌ها [English]
Criminal extradition, Muslim criminal, jurisprudence, the Guardian Council's Jurisprudential reasoning
مراجع
  1. آریان‌پور کاشانی، منوچهر، (1380ش)، فرهنگ بزرگ یک‌جلدی پیشرو آریان‌پور، چاپ دوم،جهان رایانه.
  2. آل­ حبیب، اسحاق،(1378ش)، دیوان کیفری بین المللی و جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
  3. إبن­ الأثیر، (1386 ش- 1966م)، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر للطباعة والنشر.
  4. إبن قدامة الجماعیلی المقدسی ثم الدمشقی الحنبلی، أبو محمد موفق الدین عبد الله بن أحمد بن محمد، (1388هـ - 1968م)، المغنی لابن قدامة، 10ج، بدون طبعة، مصر، مکتبة القاهرة.
  5. اردبیلی، محمد علی، (1382ش)، معاضدت قضایی و استرداد مجرمین با تأکید بر جرایم مواد مخدر، چاپ اول، تهران، میزان.
  6. اردبیلى، سیدعبدالکریم موسوى، (1427 ه‍ ق)،  فقه الحدود و التعزیرات، 4 جلد، چاپ دوم، ایران، قم، مؤسسة النشر لجامعة المفید;.
  7. انصاری، مرتضى، (1411 ه‍ ق)، ‌کتاب المکاسب المحرمة و البیع و الخیارات، چاپ اول، قم، منشورات دار الذخائر‌.
  8. امینی­زاده، محمد، نظرات استدلالی شورای نگهبان در بررسی لایحه موافقت­نامه استرداد مجرمان بین دولت جمهوری اسالمی ایران و دولت جمهوری هند، در nazarat.shora-rc.ir.
  9. بجنوردى، حسن بن آقا بزرگ موسوى‏، (1419 هـ ق)، ‏القواعد الفقهیة، چاپ اول، قم، نشر الهادی‏.
  10. بلدسو، رابرت و بولسلاو بوسچک، (زمستان 1375)، فرهنگ حقوق بین الملل، ترجمه بهمن آقایی، چاپ اول، تهران، گنج دانش.
  11. بوشهری، جعفر، (بی­تا)، حقوق جزا، اصول و مسائل، ج1، چاپ دوم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  12. پوربافرانی، حسن، (1388)، حقوق جزای بین الملل، چاپ دوم، تهران، انتشارات جنگل.
  13. تریانگ ساک، کیتی شیایزدی، (زمستان1383)، حقوق بین المللی کیفری، ترجمه بهنام یوسفیان و محمد اسماعیلی، چاپ اول، تهران، سمت.
  14. جعفری لنگرودی، محمد جعفر،(1381)، ترمینولوژی حقوق، چاپ 12، تهران، گنج دانش.
  15. جمیلى، خالد رشید، احکام البغاة و المحاربین فى الشریعة و القانون، ج 1، بغداد، دار الحریة للطباعة.
  16. حرّ عاملى، محمد بن حسن بن على، (1409 ه ق)، ‏تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، چاپ اول، قم،‏ مؤسسه آل­البیت(:).
  17. حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى، (1412 هـ ق‏)، منتهى المطلب فی تحقیق المذهب‏ (ط-الحدیثة)، چاپ اول، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة.
  18. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، (بی­تا)،  تذکرة الفقهاء، ج9، آل البیت:، چاپ اول.
  19. رشید، استاد احمد، اسلام و حقوق بین الملل عمومی، ترجمه سید حسین سیدی، نشر مطالعات عالی بین­المللی.
  20. الزغبی، القاضی فرید، (1995م)، الموسوعة الجزائیة، ج6، چاپ سوم، بیروت، دار صادر.
  21. زین الدین أبو یحیى السنیکی، زکریا بن محمد بن زکریا الأنصاری، (بی­تا)، أسنى المطالب فی شرح روض الطالب، 4ج، بدون طبعة، دار الکتاب الإسلامی.
  22. سبزوارى، سیدعبدالأعلى‏، (1413 هـ ق‏)، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام‏، چاپ چهارم، قم‏، دفتر آیة الله سبزوارى;‏.
  23. شمس­ناتری، محمد ابراهیم و دیگران، (زمستان 1392)، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی، ج1، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
  24. شیرازى، ناصر مکارم، (1418 ه‍ ق )، أنوار الفقاهة - کتاب الحدود و التعزیرات (لمکارم)، در یک مجلد، چاپ اول، ایران- قم، انتشارات مدرسة الإمام علی بن أبی­طالب(7).
  25. ضیایی بیگدلی، محمد رضا، (1385)، اسلام و حقوق بین الملل، چاپ هشتم، تهران، گنج دانش.
  26. طبرسى، فضل بن حسن،(1372 ش)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن‏، تهران، انتشارات ناصر خسرو‏.
  27. الطبری، محمد بن جریر، (1879)،  تاریخ الطبری، بیروت – لبنان، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، (این نسخه با نسخه منتشره از انتشارات «بریل در لندن» در سال 1879 م مقابله شده است).
  28. طریحى فخر الدین‏، (1375ش)، مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران، کتابفروشى مرتضوى‏.
  29. طلوعی، محمود، (1377)، فرهنگ جامع سیاسی، چاپ دوم، نشر علم.
  30. طوسی، محمد بن حسن، (1387 ه ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، ج2و3، چاپ سوم، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة 7.
  31. عباسی، محمود، (پاییز 1373)، استرداد مجرمین، چاپ اول، تهران، گنج دانش.
  32. عبدالعزیز مبارک، هشام، (1427ق-2006م)، تسلیم المجرمان بین الواقع و القانون، الطبعة الاولی، القاهرة، دار النهضة العربیة.
  33. علی­بابایی، غلامرضا، (بهار 1383)، فرهنگ روابط بین الملل، چاپ سوم، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه.
  34. عوده، عبدالقادر، (بی­تا)، التشریع الجنایی الاسلامی مقارنًا بالقانون الوضعی، ج1و2، دارالکاتب العربی، بیروت.
  35. فاتحی­زاده، حسین، (11/3/1394)، نظرات استدلالی شورای نگهبان لایحه معاهده استرداد مجرمین بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، شماره مسلسل: 13940034، تهران پژوهشکده شورای نگهبان، از .nazarat.shora-rc.ir/
  36. فاضل لنکرانى، محمد‏، (1416ه-ق )، القواعد الفقهیة، چاپ اول، قم، چاپخانه مهر.
  37. فراهیدى، خلیل بن احمد، (1410 ق)، کتاب العین، چاپ دوم، قم‏، انتشارات هجرت‏.
  38. فیّومى، احمد بن محمد مقرى، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، در یک جلد، چاپ اول، قم - ایران، منشورات دار الرضی.
  39. کلینی، محمد بن یعقوب، (1407 ه ق)، الکافی، ج‏1، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
  40. نجفی، محمد حسن بن باقر (صاحب جواهر)، (1404 هـ ق )، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، تحقیق و تصحیح: شیخ عباس قوچانى،‏ بیروت- لبنان،‏ دار إحیاء التراث العربی‏.
  41. نوربها، رضا، (1388ش)، زمینه حقوق جزای عمومی، چاپ 27، تهران، گنج دانش.
  42. سایت شورای نگهبان (http://www.shora-gc.ir)
  43. سایت مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی(http://rc.majlis.ir/fa).
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 286
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 71