بررسی اعتبار چشم مسلّح در رؤیت هلال (با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله هاشمی شاهرودی)

نوع مقاله : پژوهشی (داوری عادی)

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه خراسان و دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه عدالت

چکیده

مشهور فقیهان با استناد به روایات رؤیت برآن هستند که رؤیت تنها با چشم عادی اعتبار شرعی دارد و در اصطلاح با چشم مسلح کفایت نمی‌کند. اما آیت‌الله هاشمی شاهرودی با دیدگاه مشهور مخالفت کرده و بیان می‌دارد که رؤیت در نصوص نسبت به رؤیت با چشم عادی و نیز چشم مسلح اطلاق دارد. انصراف رؤیت به رؤیت متعارف زمان صدور نص، انصراف وجودی و مردود است. همچنین بر اساس صحیحه علی بن جعفر از امام موسی کاظم (ع) رؤیت شخص تیز بین (حاد البصر) که معتبر است با رؤیت به‌وسیله ابزار نزدیک‌کننده دارای وحدت مناط است.
بدین ترتیب در این تحقیق به‌صورت تفصیلی و استدلالی اعتبار ابزار نوین نزدیک کننده در رؤیت هلال با محوریت دیدگاه آیت‌الله هاشمی شاهرودی اثبات می‌شود. اشکالات متعددی -که قریب به ده اشکال است- توسط برخی فقیهان مانند آیات و اساتیدی همچون سیدعلی سیستانی، شیخ جعفر سبحانی، سیدمهدی خلخالی و شیخ محمدتقی شهیدی‌پور به‌خصوصِ دیدگاه فوق شده است که تمامی آنها مورد بررسی و نقد قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Validity of the Armed Eye in Observing the MoonCrescent focusing on Ayatollah’s Hashemi Shahroudi’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Ali Elahi Khorasani
The research group Applied Research Institute of Islamic jurisprudence civilization
چکیده [English]

Investigating the Validity of the Armed Eye in Observing the MoonCrescent focusing on Ayatollah’s Hashemi Shahroudi’s Viewpoint[1]
Ali Elahi Khorasani[2]
Abstract
The majority of jurisprudents are of the view that observing the moon is legally valid given it is carried out by a naked eye but not an armed aye. However, Ayatollah Hashemi Shahroudi’s view is in contradiction to the viewpoints of the majority of the jurisprudents and he believes that the word observing in texts refers to both naked and armed eyes. Delimiting the observation to the customary observation of the moon crescent by the time of text issuance is not valid. Likewise, based on the text of Sahiheye Mousa bin Ja’far given a sharp eyed person observes the moon, it is equal to observing the moon with magnifier and the jurisprudential criteria for both of them are alike. Thus, the present research is to substantiate the validity of new magnifiers in observing the moon crescent based on Ayatollah Hashemi Shahroudi’s viewpoint. The researcher has scrutinized the ten criticisms leveled against this viewpoint by great scholars such as Sayid Ali Sistani, Shaykh Ja’far Sobhani, Sayid Mahdi Khalkhali, and Shaykh Muhammad Taqi Shahidipour. 
[1] Received in: 22/8/2018                                                                   Accepted in:  28/2/2018    


[2] PhD of Islamic Law and Jurisprudence, Graduated from Edalat University and Researcher of Applied Jurisprudence at Civilizational Research Academy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • observing the moon crescent
  • armed eye
  • Hashemi Shahroudi
  • delimitation
  1. قرآن کریم
    1. امام، سیدمحمدرضا. 1386، بررسی روایات رؤیت هلال و دلالت آن­ها بر رؤیت با ابزار نوین، قم: دارالحدیث، فصلنامه علوم حدیث 45-46: 125 تا 143.
    2. حر عاملی، محمد بن حسن. 1416، وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. قم: موسسه آل البیت(ع)
    3. خویی، سیدابوالقاسم، 1418. موسوعة الإمام الخوئی، قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی(ره).
    4. ــــــــــــــــــــــــ ، ١٣٧٢. معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر الثقافة الإسلامیة.
    5. داوری، مسلم. 1426. اصول علم الرجال بین النظریة و التطبیق، قم: المحبین.
    6. دری، مصطفی. 1392، فصلنامه تا اجتهاد. شماره 5-6. عدم کفایة رؤیة الهلال بالعین المسلحة، تقریر استاد موسوی خلخالی. قم: مدرسه فقهی امام باقر(ع).
    7. سیستانی، سیدعلی (حسینی). 1431. أسئلة حول رؤیة الهلال مع أجوبتها، نجف: مکتب سماحة السید السیستانی(دام عزه).
    8. شهیدی، محمدتقی. 1388. المسائل المستحدثة، رؤیة الهلال بالعین المسلحة. الدرس الرابع، بی‌جا، بی‌نا.
    9. ـــــــــــــــــــــــــ. بی‌تا. الحجج، مباحث القطع. بی‌جا. بی‌نا.
    10. صدوق، محمد بن علی. 1413.کتاب من لا یحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    11. ـــــــــــــــــــــــــ. بی‌تا. مشیخة الفقیه. تحقیق محمد جعفر شمس الدین. بیروت: دارالتعارف.
    12. طوسی، محمد بن حسن. بی‌تا. الفهرست، نجف: المکتبة الرضویة.
    13. فاضل لنکرانی، محمدجواد. 1385. اعتبار ابزار جدید در رؤیت هلال. قم: فصلنامه علوم اسلامی. شماره 2.
    14. مختارى، رضا، 1426. رؤیت هلال. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
    15. نجاشی، ابوالعباس احمد بن علی. 1408. رجال النجاشی. بیروت: دارالاضواء.
    16. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، 1417. بحوث فی علم الاصول، قم: موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).