میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه

نوع مقاله : پژوهشی (داوری عادی)

نویسندگان

1 حوزه علمیه خراسان رضوی

2 مدرّس خارج فقه و اصول، حوزه علمیه مشهد. استادیار مرکز تخصصی آخوند خراسانی ره، مشهد. (وابسته به دانشگاه باقرالعلوم ع، قم). ایران.

10.22034/jrj.694639

چکیده

بخشی از میراث فرهنگی ملموس در تاریخ ایران و دیگر کشورهای اسلامی، برآمده از فرهنگ غیراسلامی و گاهی در نقطه تقابل با آموزه‌های اسلامی است؛ مانند: معبد چغازنبیل (جایگاه الهه ایلامیان)، مجسمه الهه باروری وِنوس و مجسمۀ بودا (بت‌ها)، جام‌های طلایی هخامنشی (ریتون‌ها). از این رو حفظ شایستۀ این میراث، محل تردید فقهای اسلامی قرار گرفته و بلکه برخی از فرقه‌ها و جریان‌های تندرو در کشورهای اسلامی، با تمسک به ادله‌ای مانند حرمت اضلال، ترویج عقاید باطل و تعاون بر اثم و عدوان، خواستار عدم اهتمام به این میراث، و بلکه در صدد اقدام عملی برای نابودی آنها برآمده‌اند. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی، تلاش دارد تا با بررسی و نقد ادلۀ منع و جواز حفظ این میراث، حکم آن را بر اساس فقه امامیه، تبیین نماید و معلوم سازد که آیا حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی و اقدامات مرتبط با آن ممنوع است یا جایز و بلکه راجح یا واجب است؟ روشن است که در صورت اخیر، حکومت اسلامی موظف به برنامه‌ریزی و وضع قوانین برای حفظ و ترویج این آثار و نیز موظف به صرف بیت‌المال برای این منظور خواهد بود. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ادلۀ منع، وجاهت علمی ندارد و عمومات و مطلقات و قواعد فقهی و ادلۀ صریح آمره به عبرت‌گیری و پندپذیری از این آثار، جواز و بلکه رجحان و حتی در برخی موارد وجوبِ اهتمام و حفظ آنها را ثابت می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

G

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Erfanian ,moghbeli 1
  • Mojtaba Elahi Khorasani 2
1 hozeh khorasan razavi
2 Department of Jurisprudence, Akhund Khorasani Specialty Center of Islamic Propagation Office of Qom Seminary, Khorasan Razavi Branch
چکیده [English]

G

کلیدواژه‌ها [English]

  • G
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 34
مقالات علمی پژوهشی
خرداد 1403
صفحه 1-1
  • تاریخ دریافت: 23 اسفند 1402
  • تاریخ بازنگری: 27 خرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 27 خرداد 1403